Η ανακύκλωση προωθείται ως λύση για τη διαχείριση των πλαστικών αποβλήτων για περισσότερα από 50 χρόνια.

Όμως οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες και η βιομηχανία πλαστικών γνωρίζουν εδώ και δεκαετίες ότι δεν είναι μια τεχνικά ή οικονομικά βιώσιμη λύση, αποκαλύπτει μια νέα έκθεση.

Συνδυάζοντας την υπάρχουσα έρευνα και τα εσωτερικά έγγραφα που αποκαλύφθηκαν πρόσφατα, η έκθεση του Κέντρου Έρευνας για την Ακεραιότητα του Κλίματος (Center for Climate Integrity - CCI) θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για νομικές ενέργειες, λένε οι συντάκτες της.

«Όταν οι εταιρείες και οι εμπορικοί όμιλοι γνωρίζουν ότι τα προϊόντα τους ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την κοινωνία και στη συνέχεια λένε ψέματα στο κοινό και στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σχετικά με αυτό, πρέπει να λογοδοτήσουν», λέει ο πρόεδρος του CCI, Richard Wiles.

«Λογοδοσία σημαίνει να σταματήσουν τα ψέματα, να πουν την αλήθεια και να πληρώσουν για τη ζημιά που προκάλεσαν».

Οι παραγωγοί πλαστικών παραπλάνησαν το κοινό σχετικά με την ανακύκλωση

Η έκθεση κάνει λόγο για δόλιες εκστρατείες μάρκετινγκ και δημόσιας εκπαίδευσης που χρησιμοποιήθηκαν για την προώθηση του πλαστικού ως ανακυκλώσιμου, παρά το γεγονός ότι γνώριζαν ότι δεν αποτελεί λειτουργική λύση.

Αυτές οι στρατηγικές επέτρεψαν στη βιομηχανία πλαστικών μιας χρήσης να επεκταθεί, αποφεύγοντας παράλληλα τη ρύθμιση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των αποβλήτων και της ρύπανσης, αναφέρει η έκθεση.

«Η ανακύκλωση δεν μπορεί να θεωρηθεί μόνιμη λύση για τα στερεά απόβλητα [των πλαστικών], καθώς απλώς παρατείνει το χρόνο μέχρι να απορριφθεί ένα αντικείμενο», αναφέρεται σε έκθεση του 1986 από την εμπορική ομάδα της βιομηχανίας Vinyl Institute (VI).

Ο ιδρυτικός διευθυντής του ομίλου, Roy Gottesman, επισήμανε το θέμα και πάλι το 1989 σε ένα συνέδριο, προειδοποιώντας: «Η ανακύκλωση δεν μπορεί να συνεχιστεί επ' αόριστον και δεν λύνει το πρόβλημα των στερεών αποβλήτων».

Γιατί είναι τόσο δύσκολο να ανακυκλωθεί το πλαστικό;

Με χιλιάδες διαφορετικούς τύπους που χρησιμοποιούνται σε καθημερινά προϊόντα, η συλλογή και η διαλογή του πλαστικού είναι δαπανηρή. Επίσης, υποβαθμίζεται μετά από μία ή δύο μόνο χρήσεις και γίνεται πιο τοξικό κάθε φορά που επαναχρησιμοποιείται.

Παρά τη γνώση αυτών των στοιχείων, οι εταιρείες πετρελαίου και πλαστικών προώθησαν εκστρατείες προώθησης της ανακύκλωσης.

Για παράδειγμα, φανταστείτε το τρίγωνο με το σύμβολο των βελών που υποδηλώνει ότι οι συσκευασίες είναι ανακυκλώσιμες. Αυτό εισήχθη παρόλο που η Vinyl Institute είχε σημειώσει ότι το σύστημα ήταν απίθανο να λειτουργήσει λόγω της τάσης για σύνθετα δοχεία, που αποτελούνται από πολλούς τύπους πλαστικού.

«Δεσμευόμαστε για τις δραστηριότητες, αλλά όχι για τα αποτελέσματα», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Exxon Chemical, Irwin Levowitz, σε συνάντηση με το Αμερικανικό Συμβούλιο Πλαστικών (APC) το 1994.

Τον επόμενο χρόνο, εσωτερικές σημειώσεις ενός στελέχους του APC αναγνώριζαν την αδυναμία του ανακυκλωμένου πλαστικού να ανταγωνιστεί τα παρθένα υλικά. «Οι παρθένες προμήθειες θα αυξηθούν απότομα στο [άμεσο] μέλλον [και] θα 'αλάξουν τα φώτα' στις τιμές των PCR [ανακυκλωμένων υλικών μετά την κατανάλωση]», έγραφαν.

Πώς μπορούν οι εταιρείες να θεωρηθούν νομικά υπεύθυνες για ψέματα σχετικά με την ανακύκλωση πλαστικών;

Αυτή η δημόσια εξαπάτηση θα μπορούσε να αποτελεί παραβίαση των νόμων που έχουν σχεδιαστεί για την προστασία των καταναλωτών και του κοινού από εταιρικές παραβάσεις και ρύπανση, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης.

«Οι γενικοί εισαγγελείς και άλλοι αξιωματούχοι θα πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αυτές οι εταιρείες εξαπάτησαν το κοινό και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να τις καταστήσουν υπόλογες», λέει η Alyssa Johl, αντιπρόεδρος νομικών και γενικών συμβούλων της CCI.

Η έκθεση προστίθεται σε έναν αυξανόμενο κατάλογο καταγγελιών κατά των παραγωγών πλαστικών, όπως η έρευνα του 2022 στην Καλιφόρνια για τον ρόλο της ExxonMobil στην κρίση της πλαστικής ρύπανσης και μήνυση της Νέας Υόρκης σε βάρος της Pepsi Co το 2023 για την πλαστική ρύπανση.

Αξίζει ακόμα να ανακυκλώνουμε το πλαστικό;

Ο καλύτερος τρόπος για τη μείωση της πλαστικής ρύπανσης είναι να αποφεύγουμε εντελώς τα πλαστικά μιας χρήσης. Ωστόσο, παραμένει προτιμότερο να ανακυκλώνουμε το πλαστικό στο σπίτι παρά να το πετάμε.

Περίπου το 9% των παγκόσμιων ετήσιων πλαστικών αποβλήτων ανακυκλώνεται με επιτυχία και καθώς πολλές εταιρείες δεσμεύονται να χρησιμοποιούν ανακυκλωμένο πλαστικό στα προϊόντα τους, τα απόβλητα μπορεί να αξιοποιηθούν.

Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα πλαστικά στην κυκλική οικονομία, ο στόχος είναι 10 εκατομμύρια τόνοι ανακυκλωμένων πλαστικών να μετατραπούν σε προϊόντα στην ΕΕ έως το 2025. 

Σχεδόν 26 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων παράγονται στην Ευρώπη κάθε χρόνο.

πηγή:

Euronews ελληνικά
Euronews ελληνικά